Zapiekanka ziemniaczana z boczkiem i serem to sycące, pełne smaku danie idealne na rodzinny obiad lub kolację. Delikatne ziemniaki, chrupiący boczek, aksamitny sos śmietanowy i rozpływający się ser tworzą wyjątkową kompozycję, która zadowoli każdego miłośnika domowych smaków. To potrawa, którą można modyfikować, dodając różne sery lub dodatkowe przyprawy, ale podstawowy przepis zachwyca prostotą i klasycznym smakiem.
Historia Przepisu
Zapiekanka ziemniaczana wywodzi się z prostych, rustykalnych dań przyrządzanych na wsiach, gdzie ziemniaki były podstawą wielu posiłków. Wersja z boczkiem i serem jest popularna w różnych krajach, zwłaszcza w kuchni francuskiej, gdzie podobne dania – takie jak gratin dauphinois – są podawane jako przysmak od pokoleń. W Polsce dania zapiekane z ziemniakami i dodatkami, takie jak tradycyjne babki ziemniaczane, również cieszą się dużą popularnością, co czyni tę zapiekankę doskonałą propozycją w duchu naszych rodzimych tradycji kulinarnych.
Składniki
Ziemniaki – 1,5 kg
Boczek wędzony – 200 g
Cebula – 1 duża
Czosnek – 2 ząbki
Śmietana 30% – 200 ml
Mleko – 200 ml
Starty ser żółty (np. cheddar, gouda) – 200 g
Masło – 2 łyżki
Sól i pieprz do smaku
Świeży tymianek lub natka pietruszki do dekoracji
Narzędzia Kuchenne
Naczynie żaroodporne o pojemności około 2-3 litrów
Duża patelnia do smażenia
Ostry nóż i deska do krojenia
Mandolina do krojenia ziemniaków na równe plasterki (opcjonalnie)
Łyżka lub trzepaczka do mieszania sosu
Sposób Przygotowania
1. Przygotowanie Ziemniaków
Ziemniaki obierz, umyj i pokrój w cienkie plasterki – najlepiej, aby wszystkie miały podobną grubość, co ułatwi równomierne pieczenie. Jeśli masz mandolinę, użyj jej do krojenia. Równe plasterki pozwalają uzyskać jednorodną strukturę zapiekanki, która będzie miękka, ale niezbyt rozgotowana.
2. Smażenie Boczu i Cebuli
Boczek pokrój w drobną kostkę, a cebulę w cienkie półplasterki. Na dużej patelni rozgrzej masło i dodaj boczek. Smaż na średnim ogniu, aż boczek będzie złocisty i chrupiący. Dodaj cebulę i smaż, aż stanie się miękka i lekko złota. Na końcu dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek, smażąc przez kilkanaście sekund – uwalnia to jego intensywny aromat, nie dopuszczając jednak do przypalenia.
3. Przygotowanie Sosu Śmietanowego
W miseczce wymieszaj śmietanę z mlekiem, dodaj sól i pieprz do smaku. Sos powinien być dobrze doprawiony, ponieważ ziemniaki chłoną przyprawy podczas pieczenia. Jeśli lubisz bardziej wyrazisty smak, możesz dodać odrobinę gałki muszkatołowej lub ulubionych ziół, takich jak rozmaryn.
4. Układanie Zapiekanki
Na dno naczynia żaroodpornego połóż równomiernie pierwszą warstwę ziemniaków, następnie dodaj część usmażonego boczku z cebulą, a na wierzchu posyp warstwą startego sera. Powtarzaj warstwy, aż zużyjesz wszystkie składniki, kończąc na warstwie sera, który nada zapiekance chrupiącą, złocistą skorupkę.
5. Zalanie Sosu i Pieczenie
Całość zalej przygotowanym sosem śmietanowo-mlecznym, tak aby dotarł do wszystkich warstw. Rozgrzej piekarnik do 180°C. Przykryj naczynie folią aluminiową i piecz zapiekankę przez 45 minut – folia pomoże w równomiernym upieczeniu ziemniaków, jednocześnie chroniąc wierzch przed zbyt szybkim przypieczeniem. Po tym czasie zdejmij folię i piecz przez dodatkowe 15-20 minut, aż wierzch stanie się złocisty i chrupiący.
6. Podanie
Po wyjęciu zapiekanki z piekarnika odczekaj kilka minut przed krojeniem, aby smaki się przegryzły, a konsystencja stała się bardziej zwarta. Przed podaniem posyp świeżymi ziołami – tymiankiem lub natką pietruszki. Dzięki temu danie nabierze lekkości i świeżości, a jego wygląd stanie się bardziej apetyczny.
Wskazówki i Porady
Rodzaj sera: Cheddar i gouda to doskonały wybór, ale można też użyć innych serów, takich jak emmentaler, gruyère lub oscypek dla wędzonego smaku.
Eksperymentuj z warzywami: Możesz dodać warstwę pokrojonych pieczarek lub kawałków papryki, co doda zapiekance różnorodności smakowej i kolorystycznej.
Dla dodatkowej chrupkości: Posyp wierzch odrobiną bułki tartej lub pokruszonymi orzechami na ostatnie 10 minut pieczenia.
Czas Przygotowania
Czas przygotowania: około 30 minut
Czas pieczenia: 1 godzina
Całkowity czas: 1 godzina i 30 minut
Wartości Odżywcze (na 1 porcję przy podziale na 6 porcji)
Kalorie: około 420 kcal
Białko: 14 g
Tłuszcze: 22 g
Węglowodany: 36 g
Podsumowanie
Zapiekanka ziemniaczana z boczkiem i serem to pełne smaku danie, które cieszy oko i podniebienie. Sprawdzi się zarówno jako samodzielny posiłek, jak i dodatek do sałatki lub surówki. Każda warstwa – od miękkich ziemniaków, przez chrupiący boczek, po kremowy ser – zapewnia głębię smaku i satysfakcję, której poszukują miłośnicy domowych zapiekanek.
PrintZapiekanka Ziemniaczana z Boczkiem i Serem
- Total Time: 1 godzina 30 minut
Description
Zapiekanka ziemniaczana z boczkiem i serem to sycące, pełne smaku danie idealne na rodzinny obiad lub kolację. Delikatne ziemniaki, chrupiący boczek, aksamitny sos śmietanowy i rozpływający się ser tworzą wyjątkową kompozycję, która zadowoli każdego miłośnika domowych smaków. To potrawa, którą można modyfikować, dodając różne sery lub dodatkowe przyprawy, ale podstawowy przepis zachwyca prostotą i klasycznym smakiem.
Ingredients
Ziemniaki – 1,5 kg
Boczek wędzony – 200 g
Cebula – 1 duża
Czosnek – 2 ząbki
Śmietana 30% – 200 ml
Mleko – 200 ml
Starty ser żółty (np. cheddar, gouda) – 200 g
Masło – 2 łyżki
Sól i pieprz do smaku
Świeży tymianek lub natka pietruszki do dekoracji
Narzędzia Kuchenne
Naczynie żaroodporne o pojemności około 2-3 litrów
Duża patelnia do smażenia
Ostry nóż i deska do krojenia
Mandolina do krojenia ziemniaków na równe plasterki (opcjonalnie)
Łyżka lub trzepaczka do mieszania sosu
Instructions
1. Przygotowanie Ziemniaków
Ziemniaki obierz, umyj i pokrój w cienkie plasterki – najlepiej, aby wszystkie miały podobną grubość, co ułatwi równomierne pieczenie. Jeśli masz mandolinę, użyj jej do krojenia. Równe plasterki pozwalają uzyskać jednorodną strukturę zapiekanki, która będzie miękka, ale niezbyt rozgotowana.
2. Smażenie Boczu i Cebuli
Boczek pokrój w drobną kostkę, a cebulę w cienkie półplasterki. Na dużej patelni rozgrzej masło i dodaj boczek. Smaż na średnim ogniu, aż boczek będzie złocisty i chrupiący. Dodaj cebulę i smaż, aż stanie się miękka i lekko złota. Na końcu dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek, smażąc przez kilkanaście sekund – uwalnia to jego intensywny aromat, nie dopuszczając jednak do przypalenia.
3. Przygotowanie Sosu Śmietanowego
W miseczce wymieszaj śmietanę z mlekiem, dodaj sól i pieprz do smaku. Sos powinien być dobrze doprawiony, ponieważ ziemniaki chłoną przyprawy podczas pieczenia. Jeśli lubisz bardziej wyrazisty smak, możesz dodać odrobinę gałki muszkatołowej lub ulubionych ziół, takich jak rozmaryn.
4. Układanie Zapiekanki
Na dno naczynia żaroodpornego połóż równomiernie pierwszą warstwę ziemniaków, następnie dodaj część usmażonego boczku z cebulą, a na wierzchu posyp warstwą startego sera. Powtarzaj warstwy, aż zużyjesz wszystkie składniki, kończąc na warstwie sera, który nada zapiekance chrupiącą, złocistą skorupkę.
5. Zalanie Sosu i Pieczenie
Całość zalej przygotowanym sosem śmietanowo-mlecznym, tak aby dotarł do wszystkich warstw. Rozgrzej piekarnik do 180°C. Przykryj naczynie folią aluminiową i piecz zapiekankę przez 45 minut – folia pomoże w równomiernym upieczeniu ziemniaków, jednocześnie chroniąc wierzch przed zbyt szybkim przypieczeniem. Po tym czasie zdejmij folię i piecz przez dodatkowe 15-20 minut, aż wierzch stanie się złocisty i chrupiący.
6. Podanie
Po wyjęciu zapiekanki z piekarnika odczekaj kilka minut przed krojeniem, aby smaki się przegryzły, a konsystencja stała się bardziej zwarta. Przed podaniem posyp świeżymi ziołami – tymiankiem lub natką pietruszki. Dzięki temu danie nabierze lekkości i świeżości, a jego wygląd stanie się bardziej apetyczny.
Notes
- Rodzaj sera: Cheddar i gouda to doskonały wybór, ale można też użyć innych serów, takich jak emmentaler, gruyère lub oscypek dla wędzonego smaku.
- Eksperymentuj z warzywami: Możesz dodać warstwę pokrojonych pieczarek lub kawałków papryki, co doda zapiekance różnorodności smakowej i kolorystycznej.
- Dla dodatkowej chrupkości: Posyp wierzch odrobiną bułki tartej lub pokruszonymi orzechami na ostatnie 10 minut pieczenia.
- Prep Time: 30 minut
- Cook Time: 1 godzina
Nutrition
- Serving Size: 6 porcji
- Calories: około 420 kcal