Tradycyjna zalewajka na wędzonce to jedna z najbardziej charakterystycznych zup kuchni polskiej, szczególnie popularna w regionie łódzkim. To proste, ale niezwykle aromatyczne danie, które łączy kwaskowaty smak zakwasu z bogactwem wędzonki i warzyw. Idealna na chłodne dni, sycąca i rozgrzewająca. Poznaj przepis na zalewajkę, która smakuje jak u babci!
Składniki
Przygotowanie domowej zalewajki wymaga kilku podstawowych składników, które nadadzą jej tradycyjnego smaku.
- 300 g wędzonego boczku lub żeberek
- 2 l wody
- 3 ziemniaki (pokrojone w kostkę)
- 1 marchewka (pokrojona w plasterki)
- 1 pietruszka (pokrojona w plasterki)
- ½ selera (pokrojonego w kostkę)
- 1 cebula
- 3 ząbki czosnku
- 500 ml zakwasu na żur
- 1 liść laurowy
- 2-3 ziarna ziela angielskiego
- 1 łyżeczka majeranku
- Sól i pieprz do smaku
Instrukcje
Zalewajka nie wymaga skomplikowanych technik kulinarnych – oto jak przygotować ją krok po kroku.
1. Gotowanie wywaru
W dużym garnku zagotuj 2 litry wody. Dodaj wędzony boczek lub żeberka, cebulę w całości, liść laurowy oraz ziele angielskie. Gotuj na małym ogniu przez około 40 minut, aby wywar nabrał głębokiego aromatu.
2. Dodanie warzyw
Po tym czasie wyjmij mięso, a do wywaru wrzuć pokrojone ziemniaki, marchew, pietruszkę i seler. Gotuj przez kolejne 15 minut, aż warzywa będą miękkie.
3. Dodanie zakwasu
Wlej zakwas na żur, mieszając, aby zupa nabrała charakterystycznego kwaskowego smaku. Dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek, majeranek oraz sól i pieprz do smaku.
4. Dodanie mięsa
Pokrój wcześniej gotowane mięso w kostkę i wrzuć z powrotem do garnka. Gotuj jeszcze 5 minut, aby smaki dobrze się połączyły.
5. Podanie
Zalewajkę podawaj gorącą, najlepiej z pajdą chleba na zakwasie. Możesz dodać łyżkę chrzanu dla ostrzejszego smaku lub łyżkę śmietany dla bardziej kremowej konsystencji.
Zamienniki składników
Jeśli nie masz pod ręką wszystkich składników, oto kilka alternatyw:
- Wędzone mięso → Możesz zastąpić kiełbasą wędzoną lub boczkiem w kostce.
- Zakwas na żur → Jeśli go brakuje, użyj kefiru lub maślanki, choć smak będzie nieco inny.
- Cebula → Możesz użyć suszonej cebuli, jeśli nie masz świeżej.
Wariacje przepisu
Zalewajka to zupa, którą można modyfikować w zależności od upodobań.
- Wegetariańska zalewajka – zamiast wędzonego mięsa użyj wędzonej papryki i warzywnego bulionu.
- Bardziej kremowa wersja – dodaj więcej śmietany lub mleka kokosowego dla delikatniejszego smaku.
- Ostra zalewajka – dorzuć więcej chrzanu, a nawet odrobinę papryczki chili.
Sprzęt potrzebny do przygotowania
Aby przygotować zalewajkę, przyda Ci się:
- Duży garnek (min. 3 litry)
- Deska do krojenia i ostry nóż
- Praska do czosnku
- Łyżka do mieszania
Przechowywanie
Zalewajkę można przechowywać w lodówce do 3 dni. Najlepiej przechowywać ją w szczelnie zamkniętym pojemniku. Można ją także zamrozić – wówczas wystarczy ją rozmrozić i podgrzać na małym ogniu, by znów cieszyć się jej smakiem.
Najlepsza wskazówka
Aby uzyskać jeszcze bardziej intensywny smak, przed dodaniem zakwasu warto go lekko podgrzać i wymieszać z odrobiną wywaru. Dzięki temu zupa będzie miała jeszcze pełniejszy aromat.
FAQ
Tak, można użyć kefiru lub maślanki, ale smak będzie inny. Możesz także przygotować domowy zakwas z mąki żytniej i wody.
Wymieszaj 100 g mąki żytniej z 500 ml ciepłej wody i odstaw w ciepłe miejsce na kilka dni. Codziennie mieszaj.
Tak! Możesz dodać ugotowane na twardo jajko lub wbić surowe jajko do gorącej zupy i wymieszać.
Nie do końca – zalewajka jest mniej intensywna i często nie zawiera kiełbasy, a jedynie wędzone mięso.
Najlepiej smakuje z chlebem na zakwasie lub chrupiącą bagietką.
Tradycyjna zalewajka na wędzonce
Tradycyjna zalewajka na wędzonce to klasyczna polska zupa, która łączy aromat wędzonego mięsa z kwaskowym smakiem zakwasu na żur. Prosta, sycąca i niezwykle rozgrzewająca – idealna na chłodne dni.
- Prep Time: 15 minut
- Cook Time: 1 godzina
- Total Time: 1 godzina 15 minut
- Yield: 4-6
- Category: Zupa
- Method: Gotowanie
- Cuisine: Polska
Ingredients
- 300 g wędzonego boczku lub żeberek
- 2 l wody
- 3 ziemniaki (pokrojone w kostkę)
- 1 marchewka (pokrojona w plasterki)
- 1 pietruszka (pokrojona w plasterki)
- ½ selera (pokrojonego w kostkę)
- 1 cebula
- 3 ząbki czosnku
- 500 ml zakwasu na żur
- 1 liść laurowy
- 2-3 ziarna ziela angielskiego
- 1 łyżeczka majeranku
- Sól i pieprz do smaku
Instructions
1. Przygotowanie wywaru
- Wlej wodę do garnka, dodaj boczek lub żeberka, całą cebulę, liść laurowy i ziele angielskie.
- Gotuj na małym ogniu przez około 40 minut.
2. Dodanie warzyw
- Wyjmij mięso, a do wywaru wrzuć pokrojone ziemniaki, marchew, pietruszkę i seler.
- Gotuj przez 15 minut, aż warzywa będą miękkie.
3. Dodanie zakwasu
- Wlej zakwas na żur i wymieszaj.
- Dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek, majeranek, sól i pieprz.
4. Dodanie mięsa
- Pokrój wcześniej gotowane mięso i dodaj do zupy.
- Gotuj jeszcze 5 minut.
5. Podanie
- Serwuj gorącą zalewajkę z pajdą chleba na zakwasie.
- Dla intensywniejszego smaku można dodać łyżkę chrzanu lub śmietany.
Notes
- Można dodać ugotowane na twardo jajko dla bardziej treściwego smaku.
- Jeśli chcesz wersję wegetariańską, zamiast mięsa użyj wędzonej papryki i bulionu warzywnego.
- Zupę najlepiej spożywać świeżą, ale można ją przechowywać w lodówce do 3 dni.
Nutrition
- Serving Size: 1 miska (około 400 ml)
- Calories: Około 280 kcal
Keywords: zalewajka na wędzonce, tradycyjna zalewajka, polska zupa, przepis na zalewajkę, zupa na zakwasie, zalewajka z boczkiem, domowy żur, żurek na wędzonce